TY - JOUR ID - 138864 TI - بررسی تطبیقی جایگاه استراتژیک دریای مازندران در معادلات جنگ جهانی دوم و ائتلاف ایران و روسیه پس از انقلاب اسلامی JO - رهیافت انقلاب اسلامی JA - IRA LA - fa SN - 2008-3777 AU - دانش حکمتی, حسین AU - حاجیان پور, حمید AD - دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه شیراز، شیراز، ایران AD - دانشیار بخش تاریخ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران، استاد راهنما و نویسنده مسئول، Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 55 SP - 139 EP - 158 KW - جنگ جهانی دوم KW - دریای مازندران KW - ایران KW - روسیه KW - ائتلاف ایران و روسیه DO - N2 - مقاله‌ حاضر به بررسی جایگاه استراتژیک دریای مازندران و تاثیر آن بر روابط بین ایران و روسیه از خلال دو دوره‌ی تاریخی مهم می‌پردازد: 1) جنگ جهانی دوم تا پیروزی انقلاب اسلامی؛ 2) از انقلاب اسلامی تا به امروز. سئوال اصلی مقاله بدین قرار است: جایگاه دریای مازندران و به ویژه موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیک آن چرا و چگونه در شکل‌گیری روابط بین ایران و روسیه سهم عمده‌ای ایفا کرده است؟ فرضیه‌ای که بر این مبنا می‌توان مطرح کرد: علاوه بر اشتراک منافع عینی در حوزه‌ پیرامونیِ دریای مازندران مانند منابع نفت و گاز و حفظ امنیت و استحکام روابط با سه کشور دیگر حوزه‌ خزر، مولفه‌های ایدئولوژیک و از جمله به چالش کشیدن قدرت و هژمونی آمریکا در شکل‌گیری روابط مزبور پس از انقلاب اسلامی ایران، اهمیت خاصی می‌یابد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که همیشه یک تعریف متصلب از حوزه‌ پیرامونیِ دریای مازندران و شکل‌گیری منافع بر اساس همان تعریف وجود نداشته است؛ بالعکس، روابط پر فراز و نشیب ایران و روسیه، به ویژه در حوزه‌ خزر، بر مبنای درک همجواری استراتژیک از یک سو و بازتعریف منافع مزبور از سوی دیگر همراه بوده است. روش تحقیقی در این مقاله، جمع‌آوری منابع و اسناد به شیوه‌ کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌هاست. UR - https://www.rahyaftjournal.ir/article_138864.html L1 - https://www.rahyaftjournal.ir/article_138864_3168ebdcedb54237223895500048a597.pdf ER -