الزامات محیط زیستی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز ایران پس از انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز از دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف از این پژوهش، مقایسه الزامات محیط زیستی در قراردادهای بالا دستی نفت و گاز در ایران با تأکید بر قراردادهای پس از انقلاب اسلامی است. پرسش اصلی این است که الزامات محیط زیستی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز پس از انقلاب اسلامی کدامند و دستاوردهای مثبت انقلاب اسلامی در این حوزه چیست؟ این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی، از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسنادی، به بررسی الزامات محیط زیستی  در قراردادهای بالادستی نفت و گاز پس از انقلاب اسلامی پرداخته و تحول آن نسبت به قراردادهای پیش از انقلاب را تحلیل نموده است. تصویب و ابلاغ سیاست‌های  کلی محیط زیست توسط مقام معظم رهبری، شامل پانزده سیاست پیشرفته، بزرگ­ترین دستاورد محیط زیستی در این زمینه می­باشد. مقایسه ملاحظات محیط زیستی IPC  با قانون نفت 1353 گویای آن است که الزامات آن قانون، کلی، ناقص و ناکارآ است و قابل قیاس با مباحث محیط زیستی پیشرو مدل IPC  نیست. 

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، وحید،1392ش،«نفت و محیط زیست»، فصلنامه بین­المللی خبری، آموزشی، تحلیلی و پژوهشی دنیای انرژی.اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران. بهار. شماره 3.
جهانگرد،اسفندیار، (1395)، «محیط زیست و برنامه­های توسعه در ایران»، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، سال اول ،شماره 2، ص 107
 روزنامه رسمی کشور شماره11582/450  http://www.rrk.ir/Laws/ShowLaw.aspx?Code=10346
زین الدین، سید مصطفی. شاهمرادی،عصمت 1394بررسی تطبیقی ملاحظات زیست محیطی در قراردادهای بین المللی نفت مطالعات حقوق انرژی، دورة 1، شمارة 2، پاییز و زمستان، ص 217
صالحی،صادق.فیروزجائیان،علی اصغر.غلامرضازاده،فاطمه(1393) تحلیل گفتمان محیط زیستی برنامه های توسعه اقتصادی – اجتماعی جمهوری اسلامی ایران، برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان شماره 21 ص 72
کاظمی نجف آبادی، عباس، 1395ش، «مالکیت نفت در قراردادهای نفتی بین المللی از منظر حقوق خصوصی»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، دوره5. شماره 18.
مرکزپژوهش­های مجلس شورای اسلامی، (1399) معاونت پژوهشهای زیربنایی و امور تولیدی دفتر، مطالعات زیربنایی، اردیبهشت 1399،  الزامات تحقق گام دوم انقلاب، بخش محیط زیست شماره مسلسل17048، کد موضوعی 250
مرکزپژوهش­های مجلس شورای اسلامی، 1354، برنامه پنجم عمرانی کشور ( تجدید نظر شده) 1356 – 1352،دوره :    23 شماره چاپ : 6 شماره جلد : 16 شماره صفحه : 7124
مرکزپژوهش­های مجلس شورای اسلامی،1368 قانون برنامه اول توسعه اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران،دوره : 3 شماره جلد : 1 شماره صفحه : 261
مرکزپژوهش­های مجلس شورای اسلامی،1373  قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دوره : 4 شماره جلد : 1 شماره صفحه : 633
مرکزپژوهش­های مجلس شورای اسلامی،1379  قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دوره : 5 شماره جلد : 1 شماره صفحه : 1567
مشهدی، علی. خسروشاهی، حسن. سپردار، مریم. 1398ش،«الزامات حقوقی محیط زیستی صنعت بالادستی نفت و گاز در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، پیاپی 62. شماره بهار
 
Allison, Edith. Mandler, Ben (2018), Petroleum and the Environment, USA: The American Geoscience Institute.
Ngene, Stanley. Tota -Maharaj, Kiran. Eke, Paul. Hills, Colin.(2016) Environmental and Economic Impacts of Crude Oil and Natural Gas Production in Developing Countries. International Journal of Economy, Energy and Environment. Vol. 1, No. 3, 2016, pp. 64-73.
Parker, Thomas H. Pitt,G.D,1987, Pollution Control Instrumentation for Oil and Effluents, Springer; 1th edition.
Schenau, Sjoerd(2018) Environmental activity accounts: EPEA and EGSS https://www.unece.org/.../S8_1_Mon_activity_accounts_2018 - Page 5 (99/05/11)