بررسی نهادگرایی موانع ساختاری شکل گیری احزاب در ایران و آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی،گروه حقوق عمومی،واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی

2 استادیار گروه فقه و حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران(نویسنده مسئول)

3 استاد مدعو، گروه حقوق بین الملل، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی امارات متحده عربی(دانشیار گروه روابط بین الملل،واحد تهران، دانشگاه تهران، تهران، ایران)

چکیده

این مقاله به دنبال بررسی موانع ساختاری شکل گیری احزاب در ایران و آمریکا بصورت تطبیقی می باشد. سئوال اصلی که این پژوهش بدنبال پاسخ به آن است این است که چه عوامل و مولفه هایی به عنوان موانع مشترک در شکل گیری احزاب در ایران و آمریکا محسوب می شوند؟ فرضیه تحقیق نیز براین اساس است که هر دو کشور دارای موانع ساختاری همچون ساختار انتخاباتی و حکومتی در شکل گیری احزاب می باشند اگرچه تفاوت های ساختاری میان آنها وجود دارد  از زمان پیدایش جوامع دموکراتیک، احزاب جزء لاینفک تحلیل‌های سیاسی قرار گرفته است. اما، برای تشکیل احزاب همواره موانعی پیش روی آنهاست. برای غلبه بر موانع، می‌بایست ابتدا آنها شناسایی شوند. این بررسی‌ مبتنی بر نظریه نهادگرایی سیاسی است.یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که «شورای انتخاباتی»، «انتخابات اولیه» و «ساختار روان‌شناختی» از اصلی‌ترین موانع احزاب در آمریکا است. در ایران نیز، این موانع شامل «ساختار مطلقه قدرت»، «ناهماهنگی میان توسعه سیاسی و اقتصادی»، «فرامایشی بودن احزاب»، «ضعف جامعه مدنی»، و «گروه‌های ذی‌نفوذ»، می‌شود. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است و داده ها بصورت کتابخانه ای و اینترنتی و به شیوه فیش برداری جمع آوری می شود.

کلیدواژه‌ها


الف- منابع  فارسی
ازغندی، علیرضا . (1376)، ناکارآمدی نخبگـان سیاسـی ایـران بـین دو انقـلاب . تهـران : قومس.
ازکیا، مصطفی، غفاری، غلامرضا ، (1386)، جامعه شناسی توسعه " تهران، کیهان، چاپ ششم
ایوبی حجت‌الله، (1379)، پیدایی و پایایی احزاب سیاسی در غرب، تهران: سروش.
تاج‌زاده سید مصطفی ، (1378)، «یادداشت»، مندرج در: تحزب و توسعه سیاسی، کتاب اول: مبانی نظری و آموزه‌ها، تهران، همشهری، صص 14 و 15
تبریزنیا حسین، 1371، علل ناپایداری احزاب سیاسی در ایران، مرکز نشر بین‌الملل، تهران.
ثابتی منوچهر، منصور وثوقی، علیرضا محسنی تبریزی، (1397)، «بررسی موانع نهادمندی احزاب عصر مشروطه در فرهنگ سیاسی»، مطالعات علوم اجتماعی ایران، دوره15، شماره2، 55-74.
حیدرپور کلیدسر محمد، منصور وثوقی، باقر ساروخانی، مصطفی ازکیا، (1396)، «واکاوی موانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)»، مطالعات فرهنگ-ارتباطات، دوره 18، شماره 40، 1-32.
دوورژه, موریس و قاضی, ابوالفضل, (1973). احزاب سیاسی و گروههای ذینفوذ. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی, ،13، 99-148.
رسول‌زاده اقدم صمد، علیرضا طاهری، (1393)، «بررسی علل توسعه نیافتگی ایران در دوره قاجار»، دوره 11، شماره40، 92-111.
زیبا کلام صادق، (1378)، تحزب و توسعه سیاسی(مجموعه مقالات) کتاب دوم،تهران: همشهری.
سالمی قمصری مرتضی، (1386)، موانع فرهنگی تحزب در ایران، فصلنامه علوم اجتماعی، 37، 39-71.
عالم عبدالرحمن، (1388)، بنیاد های علم سیاست، تهران، نی چاپ نوزدهم.
عباس‌زاده مرزبالی, مجید. (1392). عدم رشد احزاب و تأثیر آن در شکل‌گیری توسعه‌نیافتگی سیاسی در عصر پهلوی دوم. جستارهای سیاسی معاصر, 4(9), 115-136.
قاضی مرادی حسن ، (1385)، استبداد در ایران، تهران، اختران، چ 2.
کامل نواب، (1392)، جایگاه و کارکرد احزاب در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با توجه به نظریه ولایت فقیه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد معارف اسلامی و حقوق گرایش حقوق عمومی، دانشکده معارف اسلامی و حقوق. دانشگاه امام صادق.
مارش دیوید، جری استوکر،( 1378)، روش و نظریه‌ در علوم سیاسی، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
محمدی نژاد, حسن. (1354). احزاب سیاسی درکشورهای رو به توسعه. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. 18(0),
مدیر شانه چی، محسن (1378)، موانع تکوین احزاب سیاسی در ایران در مجموعه مقـالات تحزب و توسعه سیاسی، کتاب دوم: تحزب در ایران. تهران: همشهری
موسوی, سید محمد علی, جوادی ارجمند, مرضیه. (1392). نظام دوحزبی و علل عدم موفقیت حزب سوم در آمریکا. فصلنامه سیاست, 43(1), 55-75. doi: 10.22059/jpq.2013.35305
میر‌محمدی, ‌داود، (1380)، رهیافت نظری تحلیل رقابت سیاسی و وفاق اجتماعی در ایران. مطالعات ملی, 9(3), 71-100.‎
ناظری محمدرضا، (1381)، علل ناکارآمدی احزاب سیاسی درجمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق.
نجله خندق، (1389)، «احزاب سیاسی ایران بین سالهای 1941-1947 با تاکید بر احزاب چپ، ژئوپلتیک، شماره 4(پیاپی 20)، 154-166.
نقیب زاده، احمد، (1378)، حزب سیاسی و عملکرد آن در جوامع امروز، نشر دادگستر.
هانتینگتون،ساموئل،(1370)سامان سیاسی در جوامع دستخوش تحول و دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی،تهران،نشر علم
 
منابع انگلیسی
Bibby, J. F., & Schaffner, B. F. (2008). Politics, parties, and elections in America (Sixth ed.). Boston, MA: Thomson/Wadsworth.
Burawoy, M. (1990). Marxism as science: Historical challenges and theoretical growth. American Sociological Review, 775-793.
Colston, N. M. (2001). Third Parties and Internet Campaigning: An Analysis of Cultural and Structural Barriers.
Goonewardena, K., & Rankin, K. N. (2004). The desire called civil society: A contribution to the critique of a bourgeois category. Planning Theory, 3(2), 117-149.
Grant, A. (2004). The American political process (Seventh ed.). London: Routledge.
Greene, S. (2004). Social identity theory and party identification. Social Science Quarterly, 85(1), 136-153.
Hirano, S., & Snyder, J. M. (2007). The Decline of Third-Party Voting in the United States. The Journal of Politics, 69(01), 1-16. doi: doi:10.1111/j.1468-2508.2007.00490.x
Ingberman, D., & Villani, J. (1993). An institutional theory of divided government and party polarization. American Journal of Political Science, 429-471.
Peters, B. G. (2019). Institutional theory in political science: The new institutionalism. Edward Elgar Publishing.
Pomper, G. M. (1992). Passions and interests: Political party concepts of American democracy (pp. 41-2). Lawrence, KS: University Press of Kansas.
Rosenstone, S. J., Behr, R. L., & Lazarus, E. H. (1996). Third parties in America: citizen response to major party failure. Princeton, N.J.: Princeton University Press.
Rothstein, B., & Stolle, D. (2002, August). How political institutions create and destroy social capital: An institutional theory of generalized trust. In 98th meeting of the American Political Science Association in Boston, MA.
Rothstein, B., & Stolle, D. (2008). The state and social capital: An institutional theory of generalized trust. Comparative politics, 40(4), 441-459.
Smallwood, F. (1983). The other candidates: third parties in presidential elections. Hanover, NH: Published for Dartmouth College by University Press of New England.
Sniderman, P. M., & Levendusky, M. S. (2007). An institutional theory of political choice. In The Oxford handbook of political behavior.
Yong, Z. (2013). The Democracy and its Shaping for Modern Politics [J]. Journal of Guizhou Institute of Socialism, 3.
Yoo, E. J., & Gwak, M.(2019), A Comparative Law Review on the Election System of the USA: Regarding Entry Barriers for New Politicians.