نیمرخ آموزش و پرورش ایران در توسعه پایدار: روندها، پیشران‌ها و پسران‌های اجتماعی- فرهنگی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه جامعه‌شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

در این مقاله تلاش بر این است تا نیمرخ آموزش و پرورش را در توسعه پایدار با توجه به روندها، پیشران‌ها و پسران‌های اجتماعی-فرهنگی، به تصویرکشیده شود. اصلی‌ترین سوال پژوهش این است که نهاد آموزش و پرورش در ج.ا.ایران چه رویکردی به مفهوم توسعه پایدار دارد و در عمل پیشران‌ها و پسران‌های این عرصه کدامند؟ فرضیه‏ تحقیق بر این واقع شده است که آموزش در توسعه پایدار، همواره می‌بایست در هماهنگی و همخوانی با ارزش‌های ملی و محلی جامعه‏ هدف، اعمال شوند. در این مقاله از دو روش استفاده شده است: در بخش اول با کمک گرفتن از روش کیفی  از نوع توصیفی-تحلیلی تلاش شده است تا ضمن توضیح آموزش در توسعه پایدار، فلسفه و بنیان های فکری آموزش در ایران بررسی شود و در بخش دوم نیز با روش فراتحلیل و طبقه بندی به عمل آمده است. نتیجه پژوهش حاکی است که با وجود دستیابی ج. ا. ایران به الگوی آموزش بومی و اسلامی خود، مولفه‌های نهاد آموزش و پرورش در چشم انداز توسعه پایدار در سطوح آموزش از دبستان تا آموزش عالی در وضعیت مطلوبی قرار دارد، در حالیکه آموزش‏های پیش دبستانی، همچنان تا مرز مطلوب فاصله دارند.  

کلیدواژه‌ها


«ابعاد پنهان و محورهای سند 2030، 1 بررسی سند دستور کار 2030 برای توسعه پایدار»، گروه توسعه نظری و مطالعات بنیادین، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، 1399.
احمدی، علیرضا (1399)، «تبیین جایگاه اهداف توسعه‌ی پایدار در مبانی اساسی تربیت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با روش آنتروپی شانون»، پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی، بهار 1399، شماره 3، صص 112ـ95.
انصاری، عبدالله (1393)، «آموزش و پرورش، بهره‌برداری از منابع نفتی و توسعه‌ی پایدار»، فصلنامه تعلیم و تربیت، پائیز 1393، شماره 119، صص 44ـ9.
سند برنامه ی درسی ملی جمهوری اسلامی ایران.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش.
سند چشم انداز 1404.
عریضی، علیرضا و حجت الله فراهانی (1384)، روشهای پیشرفته پژوهش در علوم انسانی، اصفهان: جهاد دانشگاهی.
غمامی، محمد مهدی (1399). «تحلیل حقوقی ماهیت و اعتبار سند توسعه پایدار 2030»، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. قابل دسترس از آدرس اینترنتی:
http://iict.ac.ir/1399/06/ghamami
معتمدی، اعظم و یمنی دوزی سرخابی، محمد (1397)، «ویژگی برنامه درسی آموزش توسعه پایدار از منظر سیستمهای سازگارشونده»، راهبرد توسعه، پائیز 1397، شماره 55، صص 79ـ39.
موسایی، میثم و احمدزاده، مریم (1388)، «آموزش توسعه‌ای و توسعه‌ی پایدار»، راهبرد توسعه، شماره 18، تابستان 1388، صص 223ـ209.
وکیلی، خاتون (1399)، «تهدیدات نرم سند 2030 و ارائه الگوی بومی ایرانی – اسلامی در حوزه آموزش و پرورش»، مطالعات قدرت نرم، سال دهم، شماره دوم (پیاپی23)، پائیز و زمستان 1399، صص 94ـ65.
هویت، دنیس و دانکن کرامر (1393)، روشهای آماری در روان شناسی و سایر علوم رفتاری، ترجمه: ح. پاشاشریفی و همکاران، تهران: سخن.
کتاب شناسی لاتین:
 
Adger Neil, Winkles Alexandra (2007), ''Vulnerability, poverty and sustaining wellbeing'', in: Handbook of Sustainable Development, Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham.
CDHEP. PERRIN N. (2014). « Créativité : il est autorisé d’interdire ». L’Éducateur, no 2, p. 10.
Dernbach, J. C. (2003), "Achieving sustainable development: The Centrality and multiple facets of integrated decision making", Indiana Journal of Global Legal Studies, 10, 247–285. DOI:10.2979/gls.2003.10.1.247
Diemer, Arnaud et Christel Marquet (2014), « Introduction. L’éducation au développement durable serait-elle en train de remettre en cause notre système éducatif ? », In : Education au développement durable, pp. 13-31.
HERTIG P. (2011). « Le développement durable : un projet multidimensionnel, un concept discuté ». In : A.  Pache, P.-P. Bugnard & P. Haeberli (dir.), Éducation en vue du développement durable. École et formation des enseignants : enjeux, stratégies et pistes. Neuchâtel : CDHEP, pp. 19-38.
LANGE J.-M. (dir.) (2013). Penser l’éducation. Philosophie de l’éducation et Histoire des idées pédagogiques. Actes du Colloque international, « L’éducation au développement durable : appuis et obstacles à sa généralisation hors et dans l’École », université de Rouen.
Mensah, Justice (2019), ''Sustainable development: Meaning, history, principles, pillars, and implications for human action: Literature review'', Cogent Social Sciences, 5:1, 1653531, DOI: 10.1080/23311886.2019.1653531.
PACHE A., BUGNARD P.-P. & HAEBERLI P. (dir.) (2011). Éducation en vue du développement durable. École et formation des enseignants : enjeux, stratégies et pistes. Neuchâtel.
PACHE A. (2014). L’alimentation à l’école. Enseigner une géographie renouvelée. Rennes : Presses universitaires de Rennes.
Paul, Bac Dorin (2008), "A History of the Concept of Sustainable Development: Literature Review", Annals of University of Oradeo, Economic Science Series, 2008, Vol. 17, Issue 2, PP. 581-585.
Stoddart, H., Schneeberger, K., Dodds, F., Shaw, A., Bottero, M., Cornforth, J., & White, R. (2011), A pocket guide to sustainable development governance, Stakeholder Forum, 2011.
VARCHER P. (2011). « L’éducation en vue du développement durable : une filiation à assumer, des défis à affronter ». In : F.  Audigier, N.  Fink, N.  Freudiger & P.  Haeberli (dir.), L’éducation en vue du développement durable : sciences sociales et élèves en débats. Genève : Université de Genève, p. 25-46.
Vogler, John (2007), "The International Politics of Sustainable Development", in: Handbook of Sustainable Development, Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham.
UNESCO (2005), Décennie des Nations unies pour l’éducation en vue du développement durable (2005‑2014).