بررسی تأثیر فساد اقتصادی بر امنیت ملی پایدار در جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر دیدگاه‌های امام خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

2 استادیار حقوق کیفری و جرم شناسی، ، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران, نویسنده مسئول

3 استادیار حقوق کیفری و جرم شناسی ، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با تعیین هدف ابعاد فساد اقتصادی در اندیشه امام خمینی و آثار آن بر امنیت ملی پایدار، این سؤال را طرح می­کند که فساد اقتصادی در اندیشه امام خمینی (ره) از چه راه­هایی باعث تهدید امنیت ملی پایدار می­شود؟ نتایج پژوهش نشان می­دهد که مسأله امنیت ملی پایدار از جانب مفاسد اقتصادی نظیر: رانت، بی­عدالتی، رشوه­خواری، ربا، تکاثر ثروت نامشروع در جامعه اسلامی رخ می­دهد. با رواج یافتن فساد اقتصادی، نگرش مردم نسبت به نظام سیاسی متزلزل می­شود و بی اعتمادی به عنوان مهم­ترین اثر فساد اقتصادی نمایان می­شود. از طرفی، با ترویج فساد اقتصادی در جامعه، نظام سیاسی در برابر تهدیدات خارجی نیز آسیب­پذیر می­شود. در دیدگاه امام خمینی (ره) همواره بر نقش مخرب فساد و تهدیدات ناشی از آن تأکید شده است. حفظ و حمایت از امنیت ملی نیازمند از بین بردن مفاسد اقتصادی و راهکاری عملی برای مبارزه با مفسدان است. تهدیدات ناشی از فساد اقتصادی هم بی اعتمادی در داخل و هم وابستگی به بیگانگان را به دلیل نادیده گرفتن تولید داخل، از بین رفتن انگیزه اقتصادی افراد جامعه دچار اخلال می­کند و تهدیدی برای امنیت ملی است. در مطالعه حاضر از روش تحلیل محتوای کیفی بهره برده شده است. جمع آوری اطلاعات نیز به شیوه اسنادی و کتابخانه ای بوده است.

کلیدواژه‌ها


  • قرآن کریم.

    اخوان کاظمی، بهرام (1389)، اهداف و کارکردهای نظارت در نظام سیاسی اسلام، جستارهای سیاسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال اول، شماره دوم، صص 1-22. 

    بختیاری، حسن (1397)، واکاوی مصادیق فساد اقتصادی و تبیین راهکارهای نظارتی مقابله با آن با تأکید بر آموزه­های نهج­البلاغه، پژوهشنامه علوی، سال نهم، شماره دوم، صص 52-29.

    برگر، مرتون، باک، وئیزو بی.سی، (1377)، «امنیت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، پیش شماره دوم تابستان ۱۳۷۷، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    بوزان، باری (1378)، مردم، دولتها و هراس، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    بیلیس، جان (1383)، استراتژی معاصر، نظریات و خط مشی­ها، ترجمه هوشمند میرفخرایی تهران:  دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.

    تمیمی الامدی، عبدالواحد (1407)، غررالحکم ودررالکلم، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.

    جمشیدی، محمدحسین (1384)، اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)، تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.

    خضری، محمد (1379)تحلیل نهادی فساد اداری. فصلنامه مطالعات راهبردی. سال 8.شماره 3-4.

    درخشه، جلال، فخاری، مرتضی (1395)، گستره مفهوم عدالت در اندیشه امام خمینی (ره)، فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال ششم، شماره 18، صص 18-1.

    درویشی، فرهاد (1389)، ابعاد امنیت در اندیشه و آراء امام خمینی (ره)، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره سوم، صص 83-55.

    دهخدا، علی اکبر (1363)، لغت‌نامه دهخدا، تهران: انتشارات شرکت چاپ افست گلشن.

    ذاکری، علی اکبر (1384)، اخلاق مسؤولان نظام اسلامی، تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج (وابسته به تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).

    فریدمن، لورنس (1378)، مفهوم امنیت، گزیده مقالات سیاسی - امنیتی، ج اول،  تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    قدسی، امیر (1391)، قدرت نرم پایدار جمهوری اسلامی ایران در پرتو بازتولید سرمایه اجتماعی، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره شانزدهم، صص 157-135و

    کریمی­مله، علی، بابایی، اکبر، امیرخانی، کاوه (1389)، تهدیدات سیاسی امنیت ملی از دیدگاه امام خمینی (ره)، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 13، شماره 3، صص 109-83.  

    کوچک زاده ، فرهاد (1398)، دین و نگاه دینی امام خمینی(ره) به عنوان رهبر جامعه اسلامی از مقوله فساد. نشریه بصیرت:33-16.

    ماندل، رابرت (1377)، چهره متغییر امنیت ملی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    معین، محمد (1379)، فرهنگ معین، شش جلدی، تهران: انتشارات موسسه امیرکبیر.

    منظمی­تبار، جواد (1398)، مطالعه تأثیر فساد و جرایم یقه سفیدان بر اقتصاد و امنیت ملی، فصلنامه مطالعات بین­المللی پلیس، دوره دهم، شماره 38، صص 101-81.

    مورگنتا، هانس، جی (1384)، سیاست میان ملتها، ترجمه حمیرا مشیرزاده (تهران، دفتر مطالعات سیاسی بین­المللی.

    موسوی خمینی، روح الله (1361)، صحیفه نور، 22 جلدی، تهیه و تنظیم مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی، تهران: شرکت سهامی عام.

    موسوی خمینی، روح الله (1381)، ولایت فقیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).

    موسوی خمینی، روح الله (1385)، تفسیر سوره حمد، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).

    موسوی خمینی، روح الله (1385)، صحیفه نور، 22 جلدی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).

    موسوی خمینی، سید روح الله (1392) تحریر الوسیلة، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم.

    موسوی خمینی، سید روح الله (1415)؛ کتاب البیع، جلد 3، چاپ پنجم، قم: انتشارات جامعه مدرسین.

    •