بررسی تأثیر عملکرد نخبگان سیاسی بر فرآیند پیشرفت سیاسی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

با شکل گیری نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران، دغدغه توسعه و پیشرفت همواره در میان نخبگان سیاسی ایران وجود داشته است. از آنجا که در کشور ایران، جامعه عموماً ضعیف و تشکل نیافته است، مسئولیت تحول ساختاری بر عهده نخبگان سیاسی حاکم خواهد بود. پرسش اصلی این مقاله این است که؛ نخبگان سیاسی در فرایند پیشرفت سیاسی ج.ا.ایران چه نقشی را می بایست عهده دار شوند؟ نویسندگان با استفاده از مدل تحلیلی SWOT تأثیر و عملکرد نخبگان سیاسی در فرایند حرکت ج.ا.ایران از ابتدا تاکنون را تحلیل و در نهایت استراتژی های پیشرفت سیاسی را بر اساس نقاط ضعف و قوت و فرصت ها و تهدیدها در این خصوص، استخراج کرده است. برنامه ریزی نخبگان سیاسی، اجماع نظر نخبگان سیاسی بر اهداف و سازوکارهای پیشرفت سیاسی، تقویت جامعه مدنی، شفافیت نخبگان سیاسی و فرهنگ سیاسی متناسب با پیشرفت از مهم‌ترین پیش نیازهای فرایند پیشرفت سیاسی ج.ا.ایران است که می تواند در رفع موانعی چون ضعف جامعه مدنی، عدم شکل گیری مناسب نهادهای سیاسی، عدم پایبندی به قانون و کامل نشدن فرایند رقابت و مشارکت سیاسی در جامعه ایران، مؤثر واقع شود.

کلیدواژه‌ها


آقابخشی، علی و همکاران (1375) فرهنگ علوم سیاسی، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
بشیریه، حسین(1374)، جامعه‌شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، تهران: نشر نی.
ب‍ش‍ی‍ری‍ه‌، ح‍س‍ی‍ن‌(1389)، موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: گام نو.
خرمشاد، محمدباقر (1382)، «ضرورت راهبردی توسعه سیاسی در ج.ا.ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 6، شماره 21، صص 102-87.
روشه، گی (1366)، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوق، تهران: نشر نی.
سریع‌القلم، محمود (1386)، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
شایان مهر، علیرضا (1384)، دائره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، ج 1، تهران: انتشارات کیهان.
ظریفی­نیا، حمیدرضا (1378)، کالبدشکافی جناح­های سیاسی ایران 1358 تا 1378، تهران: آزادی اندیشه.
ع‍ب‍ادی‌، ج‍ع‍ف‍ر و همکاران (1394)، توسعه و دموکراسی و دلالت‌های آن برای ایران، تهران: دانشگاه تهران.
قانون اساسی ج.ا.ایران.
قانون فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیت‌های دینی شناخته شده. مصوب 07/06/1360 مجلس شورای اسلامی.
-قلجی، حسین وموسوی فرد،بابک (1393) «بازشناسی علل ناکارآمدی احزاب سیاسی در ایران بر اساس نظریه مبناییGrounded Theory» فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 8، ش 29.
-کتابی، محمود و همکاران (1395)، «نقش مؤلفه­های مختلف در جهت­گیری فرهنگ سیاسی نخبگان پهلوی دوم»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 10، ش 37.
موسوی خمینی، روح الله (1368)، وصیتنامه سیاسی- الهی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
موسوی خمینی، سیدروح الله (1378)، صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
هانتینگتون، ساموئل (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علم.
Pye, Lucian (1966). aspect of political development: An Analytic Study. Bostorn: Little Brown.
Skocpol, Theda (1988). Social Revolutions and Mass Military Mobilization. World Politics,40(2),147-168.
 
 
-                      آقابخشی، علی و همکاران (1375) فرهنگ علوم سیاسی، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
-                      بشیریه، حسین(1374)، جامعه‌شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، تهران: نشر نی.
-                      ب‍ش‍ی‍ری‍ه‌، ح‍س‍ی‍ن‌(1389)، موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: گام نو.
-                      خرمشاد، محمدباقر (1382)، «ضرورت راهبردی توسعه سیاسی در ج.ا.ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دوره 6، شماره 21، صص 102-87.
-                      روشه، گی (1366)، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوق، تهران: نشر نی.
-                      سریع‌القلم، محمود (1386)، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-                      شایان مهر، علیرضا (1384)، دائره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، ج 1، تهران: انتشارات کیهان.
-                      ظریفی­نیا، حمیدرضا (1378)، کالبدشکافی جناح­های سیاسی ایران 1358 تا 1378، تهران: آزادی اندیشه.
-                      ع‍ب‍ادی‌، ج‍ع‍ف‍ر و همکاران (1394)، توسعه و دموکراسی و دلالت‌های آن برای ایران، تهران: دانشگاه تهران.
-                      قانون اساسی ج.ا.ایران.
-                      قانون فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیت‌های دینی شناخته شده. مصوب 07/06/1360 مجلس شورای اسلامی.
-قلجی، حسین وموسوی فرد،بابک (1393) «بازشناسی علل ناکارآمدی احزاب سیاسی در ایران بر اساس نظریه مبناییGrounded Theory» فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 8، ش 29.
-کتابی، محمود و همکاران (1395)، «نقش مؤلفه­های مختلف در جهت­گیری فرهنگ سیاسی نخبگان پهلوی دوم»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 10، ش 37.
-                      موسوی خمینی، روح الله (1368)، وصیتنامه سیاسی- الهی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-                      موسوی خمینی، سیدروح الله (1378)، صحیفه امام، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-                      هانتینگتون، ساموئل (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علم.
-                      Pye, Lucian (1966). aspect of political development: An Analytic Study. Bostorn: Little Brown.
-                      Skocpol, Theda (1988). Social Revolutions and Mass Military Mobilization. World Politics,40(2),147-168.