طراحی برنامه درسی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی، با تمرکز به دو مؤلفه، تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و اصلاح الگوی مصرف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان اصفهان

2 دانشگاه آزاد خوراسگان اصفهان

3 دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

از آنجا که مشکلات و مسائل اقتصادی در جهان و ایران ناشی از بی‌توجهی به مقوله اقتصاد در برنامه‌های درسی در آموزش و پرورش بوده و الگوی اقتصاد مقاومتی نیز به عنوان یک از استراتژی‌ و راهکار مهم توسعه پایدار، در ادبیات توسعه ایران توسط مقام معظم رهبری مطرح شده است. هدف این پژوهش ارائه طرح  برنامه‌درسی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی بر تمرکز به دو مؤلفه تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و اصلاح الگوی مصرف می‌باشد که با روش کیفی (سنتزپژوهی) انجام شده است. حوزه پژوهش کلیه مقالات و متون مرتبط با مولفه‌های اقتصاد مقاومتی بوده که از بانک‌های اطلاعات علمی الکترونیک دریافت و مبتنی بر روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. روش تجزیه و تحلیل  اطلاعات، با استفاده از روش ضریب روایی محتوا(CVR)، مفاهیم و زیرمؤلفه‌هایی که قابلیت بسترسازی در نظام آموزشی را دارند مورد شناسایی قرار گرفت. دو مؤلفۀ اصلاح الگوی مصرف و تکیه بر ظرفیت‌های درونی به عنوان مؤلفه‌هایی که قابلیت بستر‌سازی در آموزش و پرورش را دارند شناسایی شدند. که در نهایت  با استفاده از طرحواره سه عنصری برنامه درسی گودلد (عنصر محتوایی- عنصر سیاسی ،اجتماعی – و عنصر فنی  حرفه ای) مدل برنامه درسی مبتنی بر مؤلفۀ‌های اقتصاد مقاومتی برای آموزش و پرورش ارائه گردید. پیشنهاد می­گردد در جهت تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، مدل ارائه شده برای برنامه درسی در آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


ادیب، یوسف؛ ابراهیمی هرستانی، اصغر، رضاپور، یوسف و طغیانی، مهدی. ( ١٣٩٥ ) .بررسی مبانی دینی الگوی مطلوب برنامه‌درسی تربیت اقتصادی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی. رهیافتانقلاباسلامی. سال دهم، شماره ٣٦. صص41- ٥٨.
امام جمعه زاده، سید جواد؛ محمودی رجا، سید زکریا(1394 )،« تجزیه و تحلیل جایگاه اقتصاد  مقاومتی در تحقق گفتمان الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت و چشم انداز افق 1404»، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 33،  ص 89 تا 110.
بهرامی کمیل، نظام؛ فدایی، احسان؛ راعی، مجتبی،(1396). تجربه اقتصاد مقاومتی در جهان و ایران.تهران : انتشاراتپژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری،  http://www.leader.ir/fa
پیغامی، عادل و تورانی، حیدر. (1390). نقش برنامه‌درسی اقتصاد در برنامه تعلیم و تربیت رسمی و عمومی دنیا، ارائه برنامه‌عمل برای یک برنامه‌درسی مغفول. فصلنامه‌نوآوری‌های آموزشی. شماره 37. 31-53.
تیرگر، آرام و آقالری، زهرا. (1394). بررسی برونداد علمی مجالت علوم انسانی در خصوص اقتصاد مقاومتی. مجله علم­سنجی کاسپین، دوره 2، شماره 2، ص 16-23.
دری نوگورانی، حسین؛ صالح اصفهانی، اصغر( 1392) ،اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران تحلیل مبنایی و برخی اصول راهنمایی کاربردی.تهران: انتشارات راه فردا.
رحمان پو، محمد؛ حسن پور عصمت و نصراصفهانی، احمدرضا. (1395). بررسی برنامه‌درسی ملی در ارتباط با مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی از دیدگاه صاحبنظران. مطالعات ملی،شماره65.
رنجبر اردکانی، صمد(1396) ، «موانع تحقق اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی رهیافت انقلاب اسلامی، سال یازدهم، شماره 39، ص 141-160.
سیدی، بتول؛ درتاج، فریبرز و جلایی، عبدالحمید. (1390). بررسی پیام‌ها و مفاهیم اقتصادی در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. سال شانزدهم،دوره نوزدهم.ص 35-69.
سیف، اله مراد. (1391). الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه آفاق امنیت،سال5،شماره 16. ص 5-22.
شورت،ادموندسی(1388)،روش شناسی مطالعات برنامه درسی ،ترجمه دکتر محمود مهرمحمدی،تهران: انتشارات سمت و پژوهشگاه تعلیم و تربیت.چاپ دوم.
عصاریان نژاد، حسین و تائب، حسن. (1386). چالشها و الزامات اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در برتری منطقه‌ای در آسیای جنوب غربی.فصلنامه نگرش راهبردی.شماره 87.
عمادزاده، مصطفی. (1382). اصول اقتصاد آموزش و پرورش.اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی. چاپ 20.
فخری، امام جمعه. (1389). سنجش دانش اقتصادی دانش آموزان. مجله رشد آموزش علوم اجتماعی. شماره 49.ص 50-57.
فرزندی، عباسعلی؛ یوسفی، میثم؛ عنان پور، مجید. (1394). اقتصاد مقاومتی در جمهوری اسلامی ایران: چالش‌ها و راهبردها . فصلنامه پژوهش‌های معاصر انقلاب اسلامی. دوره 1، ص 87-63.
کشتی آرای، نرگس(1387)، طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی تجربه شده در آموزش عالی مبتنی بر رویکرد پدیدار شناسی فمینیستی، پایانامه دکتری ، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه خوراسگان اصفهان.
مسیمی، حسین؛ عبدالهی، محسن؛ شهیدی‌نسب، مصطفی و قائمی اصل، مهدی. (1389). رویکرد میان رشته‌ای و طراحی برنامه‌درسی رشته اقتصاد و مالیه اسلامی. فصلنامه‌مطالعات میان رشته‌ای.شماره 7.ص 31-58.
مهر محمدی، محمود و همکاران(1389)، برنامه درسی نظر گاهها، رویکرد‌ها و چشم انداز ها. تهران انتشارات سمت و آستان قدس رضوی، چاپ چهارم.
یزدانی، ابوالفضل؛کشتی آرا، نرگس؛عمادزاد،مصطفی(1395)، «طراحی برنامه درسی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی برای آموزش و پرورش ایران»، پایانامه دکتری ، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه خوراسگان اصفهان.
یوسف زاده،محمدرضا؛ سعوده، مولود؛ خادمی، محسن؛ یدالهی، محمد جواد،(1392)، درآمدی بر نظریه‌های اندیشمندان حوزه برنامه درسی، مرکز نشر دانشگاهی بوعلی.
 
منابع انگلیسی
Briguglio, L. (2013), “Root Causes of Debt in the Small Vulnerable Economies”, Small State Digest, 20013(2), 4-9.
    Briguglio, L. and Cordina, G., et al., (2006), Conceptualizing and measuring economic resilience Building the economic resilience of small states, Economics Department, University of Malta.
    Briguglio, L., & Stephen, P. (2011). "Growth and Resilience in East Asia and The Impact of the Global Recession" , Available at: http://www. um. edu. Mt.
Kridel  Craig. (2010) .Curriculum Studes Encyclopedia .Univercity Of South Carolina.Publication:SAGE
    Ott , K. & R. Dorin (2004), Theorie and Praxis Starker Nachhaltigkeit,Metropolis, Marburg, Germany
    Rose, A. (2007), “Economic Resilience to Natural and Man-made Disaster: Multidisciplinary Origins and Contextual Dimensions”, Environmental Hazard, 7.  
     Rose, A. (2008). Defining and Measuring Economic Resilience to Disasters, Disasters Prevention and Management,. 13, (4): Available at:http://insct.syr.
Zinalabedini , payam ؛ Dehghanpour , Hamid.(2014). Investigation the Media's Role in Achieving theVision, and Strategy of Resistance Economy Mission. Iranain journal of business and economics.univercity Tehran. volume 1.issues 3.