مطالعات جناحی در نظام جمهوری اسلامی ایران: یک مرور نظام‌مند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده حقوق و الهیات، بخش علوم سیاسی

چکیده

با انشعاب مجمع روحانیون مبارز از تشکل جامعه روحانیت مبارز در سال 1367، دو جناح عمده چپ و راست در صحنه سیاسی ایران شکل گرفتند. از آن زمان به بعد جناح­های سیاسی مورد توجه پژوهشگران حوزه مسائل ایران قرار گرفته و پژوهش­هایی ذیل عنوان «مطالعات جناحی» تولید شده است. مقاله حاضر،کوشیده است با استفاده از روش مرور نظام­مند و شناسایی 81 مورد مطالعه مرتبط در بازه زمانی 1367-1396و در نهایت، گزینش 67 مطالعه، به بررسی توصیفی و ارزیابی این مطالعات در ابعاد سه گانه شکلی، روش­شناختی و محتوایی بپردازد. یافته­های پژوهش نشان داد، بیشترین آن­ها در فاصله زمانی 1388 تا 1392 انجام شده که از این تعداد، (53.7 درصد) در قالب پایان­نامه بوده است. ارزیابی پژوهشگران از مطالعات جناحی، بیانگر وجود پراکندگی­ها، آشفتگی­های مفهومی و ضعف­های نظری در این مطالعات است که رفع آن مستلزم توجه ویژه دانشوران حرفه­ای و آشنا به فنون پژوهش و چارچوب­های نظری مرتبط با این حوزه مطالعاتی است.

کلیدواژه‌ها


-                      بشیریه، حسین(1381)،دیباچه­ای بر جامعه­شناسی سیاسی ایران دورۀ جمهوری اسلامی ایران. چاپ سوم، تهران: نشر نگاه معاصر.
-                      بشیریه،حسین(1387)،جامعه­شناسی سیاسی(نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی). چاپ شانزدهم،تهران: نشرنی.
-                      توکل، محمد؛ عرفان­منش، ایمان (1393) فراتحلیل کیفی مقالات علمی ناظر بر مسئلۀ فرار مغزها در ایران، بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 5، شماره 1، 45-75.
-                      جعفری، اسماعیل؛ فتحی واجارگاه، کوروش؛ عارفی، محبوبه؛ رضایی­زاده، مرتضی (1396)، فراتحلیلی کیفی بر پژوهش­های انجام شده در زمینه موک (دوره­های فراگیر گسترده آن لاین و باز) پژوهش در برنامه­ریزی درسی، دوره 2، شماره 26، 27-41.
-                      حاجیان مقدم، فاطمه (1393)، فراتحلیل مطالعات خانواده در زمینۀ عوامل مقوّم و عوامل فرسایندۀ خانوادۀ ایرانی، پژوهشنامه زنان، دوره 5، شماره 1، 1-39.
-                      ذاکرصالحی، غلامرضا (1387)، پارادوکس سرمایۀ اجتماعی تحصیل کردگان ایرانی: بررسی رابطۀ آموزش عالی و سرمایۀ اجتماعی در ایران، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، دوره10، شماره 40، 25-51.
-                      ذاکرصالحی، غلامرضا؛ قانعی راد، محمد امین (1394)، مرور نظام­مند و فراتحلیل پژوهشهای ایرانی در قلمرو مطالعات اجتماعی علم و فناوری، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره 9، شماره 2، 29-63.
-                      صدیق سروستانی، رحمت­الله (1379)، فراتحلیل مطالعات انجام شده در حوزه آسیب شناسی اجتماعی درایران، نشریه نامه علوم اجتماعی، دوره 15، شماره 15، 67-103.
-                      ظریفی­نیا، حمیدرضا(1378)،کالبدشکافی جناح­های سیاسی ایران 1358 تا1378. تهران: آزادی اندیشه.
-                      مشیرزاده، حمیرا؛ عباسی­خوشکار، امیر؛ محروق، فاطمه (1393)، پژوهش­های سیاست خارجی در ترازو: تحلیل مقالات علمی درباره سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه بین­المللی روابط خارجی، دوره 6، شماره 4، 7-38.
-                      هانتینگتون، ساموئل (1392)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر علم.
 
-                      Buchta, W. (2000). Who rules Iran? The structure of power in the Islamic Republic. Washington Institute for Near East Policy.
-            Hoadley John F. (1986) Origins of American Political Parties: 1789-1803, Chapter Title: The Concept of Party, University press of Kentucky.
-                      Persico, N., Pueblita, J. C., & Silverman, D. (2011). Factions and political competition. Journal of Political Economy, 119(2), 242-288.
-                      Saeid, Pedram (2010) The Role of Parliaments in the Resilience of Non-Democratic Regimes: A Case Study of Iranian Parliament (Majles), Thesis Submitted for the Degree of Doctor of Philosophy in the University of Hull. available at: https://hydra.hull.ac.uk/resources/hull:3437
-                      Przemysław Ryś, Magdalena Władysiuk, Iwona Skrzekowska-Baran, Maciej T. Małecki. (2009). Review articles, systematic reviews and metaanalyses: which can be trusted?
-                      Sheuly, S. (2013). A Systematic literature review on agile project management. Lappeenranta University of Technology, Department of Software Engineering and Information Management [4]. Master’s thesis.