مشارکت سیاسی و عوامل اجتماعی موثر بر آن (مطالعه تطبیقی دانشجویان و شهروندان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران

3 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه مازندران

چکیده

هدف اصلی مقاله حاضر پاسخ به این سوال اساسی است که از میان سه متغیر احساس اثربخشی سیاسی، کسب منفعت و عزت اجتماعی، کدام یک نقش تعیین­کننده­تری در تبیین مشارکت سیاسی دارند. تعداد نمونه 800 نفر می­باشد که از دو جامعه آماری انتخاب شدند. جامعه اول شامل ساکنان شهرهای بابل و ساری و جامعه آماری دوم دربرگیرنده دانشجویان دانشگاه مازندران و علوم و تحقیقات تهران می­باشد. یافته­ها نشان می­دهد که میانگین مشارکت انتخاباتی افراد بیشتر از مشارکت غیر انتخاباتی آنان است و زنان بیشتر از مردان به دنبال کسب منفعت در جریان انجام فعالیت­های سیاسی­اند. یافته­ها همچنین حاکی از آن است که انواع مشارکت سیاسی با سه متغیر اصلی مطرح شده رابطه معناداری دارند. در رگرسیون خطی چند متغیره بین متغیرهای وابسته مشارکت سیاسی انتخاباتی، غیر انتخاباتی و کل با متغیرهای مستقل احساس اثربخشی سیاسی، کسب منفعت و عزت اجتماعی مشخص گردید که در هر سه مدل نهایی ارائه شده، متغیر کسب عزت اجتماعی از مدل خارج گردیده است و میزان تاثیر گذاری احساس اثربخشی سیاسی بر انواع مشارکت سیاسی بیشتر از میزان تاثیرگذاری متغیر کسب منفعت بر متغیرهای وابسته مذکور است.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی، حسین، کارکردهای آمیختگی قدرت با سیاست، سایت فرهنگ و معارف قرآنی
-تصدیقی، محمد علی و تصدیقی، فروغ(1389)، بررسی مولفه‌های امنیت سیاسی و اجتماعی در افق چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران(با تاکید بر امنیت درونی)، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، ش5، صص170-135.
- خوش فر، غلامرضا(١٣٨٧)، تاثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی : مطالعه موردی استان گلستان، پایان نامه مقطع دکترای جامعه‌شناسی، راهنما: محمد حسین پناهی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
- راش، مایکل(١٣٨١)،جامعه و سیاست، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت.
-رمضانی نژاد،رحیم،(1381) بررسی عوامل نگهدارنده شغلی در بین مربیان تربیت بدنی و ورزش دانشگاه­های دولتی کشور، مجله پژوهش در علوم رفتاری، شماره4، صص37-25.
- علیخانی، علی اکبر(١٣٧٧)، مشارکت سیاسی، تهران: نشر سفیر
- عظیمی هاشمی، مژگان و قاضی طباطبایی، محمود و هدایتی، علی اصغر(1394)، مشارکت سیاسی زنان در ایران و عوامل موثر بر آن، زن و جامعه، سال ششم - شماره 4، صص 124-105
ـ قربانی،داود(١٣٧٨)، بررسی مشارکت سیاسی در ایران، پایان نامه مقطع کارشناسی رشته علوم اجتماعی، استاد راهنما: ژاله شادی طلب، تهران: دانشگاه تهران
ـ کاظمی پور، شهلا(١٣٨٣)، نقش اجتماعی شدن سیاسی و عوامل اجتماعی کننده در مشارکت سیاسی زنان (چاپ شده در مجموعه مقالات همایش مشارکت سیاسی زنان در کشورهای اسلامی)، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، صص٢٣٧-٢١٢
 
- alesina, alberto and giuliano, paola(2009), «family ties and political participation», www.nber.papers/w15415
- Puig -i- Abril, Eulalia and Rojas, Hernando(2007), «Being Early on the Curve: Online Practices and Expressive Political Participation» , International Journal of Internet Science, 2(1), 28-44
                        -Ruedin,Didier(2007), Testing Milbrath s 1965 Framework of Political Participation: Institutions and Social Capital, University of Oxford, Email:Didier.Ruedin@sociology.ox.ac.uk.