بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و قدرت نرم ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی ، علوم سیاسی ، آزاد شهرضا ، شهرضا ، ایران

2 گروه علوم سیاسی ، دانشکدۀ علوم سیاسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا ، شهرضا ، ایران

چکیده

مقاله حاضر بدنبال بررسی رابطـه سـرمایه اجتماعی با قدرت نرم در جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. پرسش اساسی این است که: سرمایه اجتماعی چه رابطه‌ای با قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران دارد؟ و آیا نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران توانسته است از سرمایه اجتماعی برای افزایش قدرت نرم خود بهره برداری مناسب انجام دهد؟ روش تحقیق در این پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه می‌باشد. در این پژوهش از تحلیل همبستگی به روش کیفی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر اساتید رشته علوم سیاسی و علوم اجتماعی دانشگاه‌های کشور و نمونه آماری 13 نفر (پس از اشباع نظری) ( که در زمینه سرمایه اجتماعی یا قدرت نرم صاحب قلم و اثر بوده اند) مورد مصاحبه قرار گرفته اند. یافته‌ها نشان داد که سرمایه اجتماعی در ایران به دلایل مختلفی دارای وضعیت مطلوبی نبوده و برهمین اساس امکان بهره گیری از آن در راستای قدرت نرم به خوبی فراهم نشد. در عین حال جمهوری اسلامی ایران از منابع هویتی قدرتمندی همچون مبانی اسلامی، هویت تاریخی ایرانی و نمادهای مدرن همچون بنیان‌های مردمسالاری (دموکراتیک) برای تقویت سرمایه اجتماعی و به تبع آن قدرت نرم برخوردار است که می‌تواند از آنها بهره برداری کند.

کلیدواژه‌ها


- آقاحسینی علیرضا، محمدیفر، نجات ونجفی، داوود " بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشروعیت نظام سیاسی (مطالعه موردی: دانشگاه اصفهان) فصلنامه توسعه اجتماعی (توسعه انسانی سابق)، دوره 7،شماره 3،بهار 92،صفحات 181-155
- ابوالحسنی، خسرو، نجاتی منفرد، علیرضا (1390)، "قدرت نرم و سرمایه نرم اجتماعی در سند چشم انداز"، فصلنامه مطالعات قدرت نرم.دوره دوم، شماره 11
- ابوالحسن تنهایی، حسین، حضرتی صومعه، زهرا . "بررسی نظری پژوهشهای سرمایه اجتماعی در جامعه ایران "فصلنامه علوم رفتاری /30-52
- ابوالفتحی، محمد؛ نوری، مختار؛" تاثیر سرمایه اجتماعی بر افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران" پژوهشنامه انقلاب اسلامی، بهار 1392، سال دوم - شماره 2
- ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا ( 1383 )، توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران، تهران: نشر نی.
- استونر، جیمز؛ فریمن، ادوارد (1383)، مدیریت: رهبری و کنترل، ترجمه : محمد اعرابی و علی پارسائیان، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
-الوانی، سید مهدی، دانائی فرد، حسن، آذر، عادل(1390)، روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکرد جامع،
- الوانی، مهدی؛ شیروانی، علیرضا (1385)، سرمایه اجتماعی (مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها)، تهران: انتشارات مانی.
- بوردیو، پیر (1385)، علمِ علم و تأمل پذیری، ترجمه: یحیی امامی، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
- پیشگاهی فرد، زهرا و دیگران (1390)، «جایگاه قدرت نرم در قدرت ملی با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره شصت و یک، زمستان.
- بولوردی، مجید ( 1387)، کابد شکافی قدرت نرم، روزنامه کیهان 20/03/1387
- پاتنام، رابرت (1384)، جامعه برخوردار، سرمایه اجتماعی و زندگی عمومی، ترجمه: افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه.
- تاجبخش، کیان (1384)، سرمایه اجتماعی- اعتماد و دموکراسی و توسعه، تهران: نشر شیراز.
- تافلرآلوین ( 1386 ) جابجایی در قدرت، ترجمه : شهیندخت خوارزمی،تهران : فرهنگ نشر نو.
- جهان بین، فرزاد و امامی، اعظم (1392)، «سرمایه اجتماعی حلقه ارتبای قدرت نرم، امنیت نرم و تهدید نرم»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، سال چهارم، شماره دهم، بهار و تابستان.
تهران، نشر اشراقی صفار
-دانائی فرد، حسن، مظفری، زینب(1387)، ارتقاء روایی و پایایی در پژوهشهای کیفی مدیریتی: تأملی بر استراتژیهای ممیزی پژوهشی، پژوهشهایمدیریت، سال اول، شماره اول،162-131.
- راسل، برتراند (1367)، قدرت، ترجمه: نجف دریابندری، تهران: انتشارات خوارزمی.
- رنانی،محسن،مویدفر، رزیتا(1394)،چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد: سرمایه اجتماعی و توسعه درایران،تهران، انتشارات طرح نقد.
- ساروخانی، محمدباقر و امانی کلاریجانی، امرالله (1391)،" سرمایه اجتماعی در شبکه‌های اجتماعی"، نشریه مدیریت فرهنگی، پائیز، شماره 17.
- عباس زاده، هادی و کامران کرمی (1390)." سـرمایه اجتمـاعی و امنیـت ملـی پایـدار"، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره اول.
- علاقه بند، علی (1384)، جامعه شناسی آموزش و پرورش، تهران: نشر روان.
- غفاری، غلامرضا؛ اونق، نازمحمد (1385)،" سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی"، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره1، شماره 1.
- فوکویاما، فرانسیس (1385)، پایان نظم، ترجمه: غلامعباس توسلی، تهران: حکایت قلم نوین، چاپ دوم.
- فیلد، جان (1386)، سرمایه اجتماعـی، ترجمه: غلامرضا غفاری، تهران: انتشارات کویر.
- قربانی شیخ نشین، ارسلان و کرمی، کامران (1390)، "قابلیت­های سرمایه اجتماعی در شکل­دهی به قدرت نرم"، فصلنامه رهیافتهای سیاسی و بین المللی، دوره دوم،شماره 5
- قزلباش، سمیه، کلانتری، محسن و قهاری، حسین ( 1392 )"مطالعه وضعیت سرمایه اجتماعی در استان زنجان"، فصلنامة علمی - پژوهشی رفاه اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 51. ص 248
- قوام، عبدالعلی (1380) .سیاست‌های مقایسه ای، تهران، انتشارات سمت.
-کلمن، جیمز (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- لطفی، صدیقه، رحیم بردی، مرادنژاد، آنا، واحدی، حیدر (1392) "ارزیابی و سنجش مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در امنیت اجتماعی شهر مطالعه موردی: شهر بابلسر"، فصلنامه جغرافیا برنامه ریزی منطقه ای، سال سوم، شماره چهارم، پاییز.
-ماهپیشانیان، مهسا ( 1390 )، "بسترهای فرهنگی و اجتماعی در جنگ نرم"،نشریه مطالعات راهبردی بسیج، بهار 1390، شماره 50
- مؤیدفر، روزیتا( 1385 ) " بررسی تحولات سارمایه اجتماعی و پیامدهای اقتصادی آن در ایران"، پایان نامه دکتری اقتصاد. اصفهان: دانشگاه اصفهان : دانشکده علوم اداری و اقتصاد
- مؤیدفر، سعید، جهانگیری، پرویز ( 1388 ) "اعتماد اجتماعی تعمیم یافته و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن مطالعه موردی شهر ارومیه". دانشــنامــة علــوم اجتمــاعی دورة 1،شمـارة 1،بهـار 1388
- موسوی جشنی، سیدصدرالدین (1393)، «الگوی تحلیلی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در جهان اسلام»، فصلنامه اندیشه سیاسی در اسلام، سال اول، شماره 1، پائیز.
- واحدی، حیدر، عباسی کسبی،دنیا، پورموسوی، سیدموسی (1393 )"تحلیل و ارزیابی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در امنیت اجتماعی شهر. مطالعه موردی منطقه 21 شهر تهران"،مجله آمایش جغرافیایی فضا فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان سال سوم/ شماره مسلسل دهم/ زمستان 1393.
-نای، جوزف ( 1387 )" رهبری و قدرت هوشمند"، ترجمه: محمود رضا گلشن پژوه و الهام شوشتری زاده، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران
- نصری، قدیر ( 1384 ) " جامعه شناسی امنیت ملی، مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران " فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات راهبردی، دوره هشتم، شماره 28
- نقیب‌زاده، احمد (1372)" نقد و نظری بر دموکراسـی‌هـای غربـی"، ماهنامـه اطلاعـات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 75 و 76.
- نوغانى، محسن،اصغرپور ماسوله، احمدرضا ( 1387 )"بررسى تطبیقى رویکردها و شاخص‌هاى مورد استفاده در سنجش سرمایه اجتماعى" فرایند مدیریت و توسعه/ شماره 69-68 / تابستان و پاییز 1387
- هرسیچ، حسین ( 1390 ) " تجزیه و تحلیل ویژگی ها، مبانی و مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران" فصلنامه مطالعات قدرت نرم، شماره 3، پائیز.
منابع انگلیسی
- Albano, Roberto and Filipe, Barbara (2009). “Social Capital, Welfare State and Political Legitimacy”, American behavioral scientist. 53:677. -
-Bourdieu P. (1986).”The forms of capital”. In: Richardson J.G. handbook of theory and research for the sociology of education.New York:Greenwood press,pp: 241-258.
- Corbin, J. and A. strauss. (2008). Basics of qualitative research, third edition, London: sage publications Inc.
-Field, John (2004),” Social Capital, Routledge Taylor Francis Group”, London and new York
-Fukuyama, F. (1999), “Social Capital and Civil Society”, The Institute of Public Policy ,George Mason University, pp: 313-323.
- Nye, J. S. 1990. The Changing Nature of World Power, Political Science Quarterly. Vol 105, No. 2: pp. 177–192.
-Nye; Joseph(2004 )” Soft Power: The Means to Success in World Politics “ Public Affairs. 1 Edition.
-Owen, S. Spephen,(2005), Social capital and corporal punishment in schools: A theoretical inquiry , Youth Society , No, 37, 54.
Putnam, R. (1995). Democracy in America at Century end. In A. Hadenius (Ed.), Democracy Victory and Crisis, New York: Cambridge University Press. -
-Putnam, R. D. (1995).” Bowling alone”. americaʼs Declining social capital. Journal of democracy 6: pp: 65-78
-Putnam.R ( 1993 ) “Making Democracy Work : Civic Traditions in Modern Italy “. Prinston Univercity Press.
Strauss, A. and J. Corbin. (1998). Basics of qualitative research: techniques and procedures for developing Grounded Theory, second edition , thousand Oaks, CA: sage publications Ltd.
-Taylor Peter ( 2009). Political Legitimacy and social citizenship: a dilemma of austerity, paper presented for the social policy association annual conference, July 2009, Available at: www. kent.ac.uk/scarr.