نزاع‌های گفتمانی در ایران پساانقلابی: مطالعۀ موردیِ انتخابات ریاست جمهوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی واحد بافت ، دانشگاه ازاد اسلامی، بافت، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی واحد بافت، دانشگاه ازاد اسلامی ،بافت، ایران(نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه علوم سیاسی واحد بافت ،دانشگاه ازاد اسلامی ،بافت ،ایران

چکیده

مشروعیت دولت از مسائل مهم و اساسی حکمرانی است. مشروعیت باعث می‌شود نهادهای سیاسی موجود توجیه اخلاقی پیدا کنند چرا که می‌خواهند نشان بدهند معطوف به تامین خیرعمومی‌اند. این مقاله با محور قرار دادن دگرگونی گفتمان­های سیاسی پساانقلابی در پی پاسخ به این پرسش است که گفتمان‌های سیاسی شکل گرفته پس از انقلاب اسلامی ایران چه نقشی در مشروعیت‌بخشی به جمهوری اسلامی داشته‌اند؟ فرضیه مقاله بر آن بوده که نزاع­های گفتمانی انتخابات ریاست جمهوری از گفتمان اصلی انقلاب تغذیه کرده‌اند و به همین دلیل، به‌رغم تقابل­های جناحی، ولی در نهایت درون گفتمان انقلاب قرار داشته‌اند و آن را تقویت کرده‌اند. مقاله با بهره‌گیری از سه‌گانه مشروعیت وبری برای گفتمان‌های موجود پنج‌گانه به یک تحلیل استنباطی برای هر گفتمان دست یافته‌ که هرکدام از آنها بر یکی از سه‌گانه مشروعیت وبری دال‌های خود را مبتنی و متمرکز کرده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان داده که هر یک از گفتمان­ها یکی از دال­های گفتمان انقلاب را به دال مرکزی خود بدل کرده، لذا در نهایت نه در تضاد با آن بلکه در راستای تقویت گفتمان انقلاب عمل کرده‌اند. رویکرد مقاله تحلیل گفتمانی و جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌‌‌‌‌ای است

کلیدواژه‌ها


اردشیر لاریجانی، محمدجواد. (1373). حکومت، مباحثی در مشروعیت و کارآمدی. تهران: سروش.
ایزدی، رجب و امیر رضایی پناه، (1392)، مبانی اجتماعی و اقتصادی تحول در گفتمان جمهوری اسلامی ایران، جستارهای سیاسی معاصر. پژوهشگاه هلوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال 4، شماره 4.
برزین، سعید. (1378). جناح بندی سیاسی در ایران از دهه 1360 تا دوم خرداد 1376. تهران: مرکز.
بریتون، کرین. (1370). کالبدشکافی چهار انقلاب. ترجمه­ی محسن ثلاثی. تهران: نشر نو.
بیتهام، دیوید. (1390). مشروع سازی قدرت. ترجمه محمد عابدی اردکانی. یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
پژویان، جمشید. و [دیگران]، (1387)، مقایسه تحلیل عملکرد اقتصادی دولت‌های پس از انقلاب اسلامی. راهبرد یاس. شماره 15.
تاجیک، محمدرضا، و محمد روزخوش،(1387)، بررسی نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران از منظر تحلیل گفتمان. مسائل اجتماعی ایران. شماره 5.
حسینی­زاده، سید محمد علی. (1386). اسلام سیاسی در ایران. قم: موسسه انتشارات دانشگاه مفید.
حقیقت، سیدصادق. (1385). مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل.
خلیلی، عزیزالله، پورعزت، علی اصغر، جعفری، محمدحسن،(1396)، کاربرد روش استنباطی-تحلیلی در پژوهش‌های مدیریتی، فصلنامه اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال هفتم، شماره 16، صص 93-112.
دارابی، علی. (1388). جریان‌شناسی سیاسی در ایران. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و ‌اندیشه اسلامی.
دوگان، ماتیه، (1374)، سنجش مفهوم مشروعیت و اعتماد. اطلاعات سیاسی و اقتصادی. شماره 97 و 98.
دولتی، مجتبی، (1400). نقد گفتمان دولت‌های پس از انقلاب اسلامی با معیار گفتمان انقلاب اسلامی. تهران: موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت.
رازی، حسین و سعید حجاریان، (1374)، مشروعیت، دین و ناسیونالیسم در خاورمیانه. مجله فرهنگ توسعه. شماره 18.
رجایی، فرهنگ، (1369)، بحثی پیرامون قدرت. مجله سیاست خارجی. شماره 1 و 2.
رئوف، عادل، (1393). گفتمان انقلابی و دولت انقلابی. ترجمه محمد زمان راستگو. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
زارع، عباس، (1380). مبانی مشروعیت و قدرت در جمهوری اسلامی ایران 1375 1357. تهران: مؤسسه فرهنگ و دانش.
زیباکلام، صادق و فرشته سادات اتفاق­فر. (1387). هاشمی بدون روتوش. تهران: روزنه.
کاسیرر، ارنست. (1394). افسانه دولت، ترجمه نجف دریا بندری. تهران: خوارزمی.
کدی، نیکی آر. (1377). ریشه‌های انقلاب ایران. ترجمه عبدالرحیم گواهی. تهران: شرکت انتشارات قلم.
لیپست، سیمور مارتین. (1383). دایرةالمعارف دموکراسی. ترجمه به سرپرستی کامران مفانی. تهران: کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه.
وبر، ماکس، (1374). اقتصاد و جامعه. ترجمه‌ عباس منوچهری و دیگران. تهران: نشر مولی.
جعفری ولدانی، اصغر، (1382). روابط خارجی ایران بعد از انقلاب اسلامی. تهران: آوای نور.
 
Ehteshami, A. & M. Zweiri (2007). Iran and the Rise of its Neoconservatives: The Politics of Tehran`s Silent Revolution. London: I. B. Tauris.
Ehteshami, A. & M. Zweiri (2008). Iran`s Foreign Policy from Khatami to Ahmadinejad, Ithaca. N. Y: Ithaca Press.
Gheissari, A. , & Nasr, V. (2009). Democracy in Iran: History and the quest for liberty. Oxford University Press.
Kurian, G. T. (2011). The Encyclopedia of Political Science. Washangton D. C: CQ Press, Division of SAGE.
Tazmini, Gh. (2009). Khatami`s Iran: The Islamic Republic and the Turrbulent Path to Reform. London: I. B. Tauri.
.