تبیین مفاهیم علوی در الگوی قدرت سیاسی از منظرآیت‌الله خامنه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر مفاهیم علوی در اندیشۀ آیت‌الله خامنه‌ای در خصوص الگوی قدرت سیاسی است. پژوهش با طرح این پرسش اصلی به دنبال آن بوده تا تاثیر مولفه‌های الگوی قدرت علوی در اندیشۀ آیت‌الله خامنه‌ای را ایضاح کند تا بتواند هندسۀ مناسبات سیاسی مورد نظر ایشان را بازسازی کند. رویکرد مدِّ نظر مقایسه‌ای بوده و مبنای قیاس پذیری (comparability) قرابتِ مبادی و مبانی و اصل بینا متنی بوده است. مقاله به این نتیجه گیری رسیده که در این دو دیدگاه گونه‌ای «الگوی قدرتِ امانی» طرح می‌شود؛ الگویی که قائل بر یدِ امانیِ حاکم در تصرف بر قدرت سیاسی است؛ قدرتی که الزماً با مشارکت و میدانداری همۀ مردم و گروه‌ها محقق می‌گردد. روش جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای و رویکرد مقاله توصیفی-مقایسه‌ای بوده است. چارچوب نظری پژوهش استفاده از چهار شاخص «منافع و اولویت‌ها»، «توزیع قدرت»، «تکثر کنشگران قدرت»، و «قدرت نامرئی» است که برگرفته از تحلیل نقادانۀ استیون لوکس از الگوهای قدرت است.

کلیدواژه‌ها


  • ابن سینا (1390)، الهیات شفا، ترجمۀ دادجو، تهران، انتشارات امیرکبیر
  • اسکروتن، راجر (1399)، متفکران چپ نو، ترجمۀ بابک واحدی، تهران، نشر مینوی خرد
  • اسماعیل پور نیازی، حسن؛ فنائی اشکوری، محمد؛ شریفی، احمد حسین (1393)،جایگاه حمایت از محرومین در عدالت اجتماعی با رویکرد اسلامی، نشریۀ حکومت اسلامی، پاییز 1393 - شماره 73،صفحات از 131 تا 154
  • اشرف نظری، علی (1384)، تحلیل قدرت سیاسی از دیدگاه استیون لوکس؛ قدرت از نگاه کثرت‌گرا، اصلاح‌طلب و رادیکال، نشریۀ راهبرد شماره  36 فصل تابستان 1384،ص 384-392
  • بودون، ریمون، بوریکو، فرانسوا (1385)، فرهنگ جامعه شناسی انتقادی، ترجمۀ عبدالحسین نیک گوهر، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر
  • پیلچر،جین؛ ولهان، ایملدا (1399)، مطالعات جنسیت و زنان، ترجمۀ شکوری راد و مرادی طادی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
  • پین، مایکل (1389)، فرهنگ اندیشۀ انتقادی، ترجمۀ یزدانجو، تهران، نشر مرکز
  • دلشاد تهرانی، مصطفی، (1379)، دولت آفتاب: اندیشه سیاسی و سیره حکومتی علی (ع)، قم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
  • حقیقت، سیدصادق (1384)،توزیع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه، تهران، نشر نگاه معاصر
  • خامنه‌ای، سید علی، مجموعه بیانات، منتشره در تارنمای رسمی (ir)
  • خامنه‌ای، سید علی (1398)، شرح نهج البلاغه (دورۀ سه جلدی)، تهران، انتشارات انقلاب اسلامی
  • خیرخواهان، جعفر (1388)،اقتصاد رانتی (توزیعی) در برابر اقتصاد تولیدی (رقابتی)، ماهنامه حقوق و اقتصاد، شماره ۶ (آبان ۱۳۸۸)، ص 30-36
  • راسخ، محمد (1393)، حق و مصلحت، تهران، انتشارات طرح نو
  • زمزم، علیرضا (1395)، هندسه (توزیع و تمرکز) قدرت با استناد به دیدگاه برخی فقهای معاصر، علوم سیاسی،19(شماره75-پاییز95),ص85-102
  • سروراخلاقی، غلام (1394)، رابطه قدرت و عدالت در فقه سیاسی، قم، مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی
  • شریف الرضی، محمد بن حسین (گردآورنده) (1372)، نهج البلاغه، مترجم عبدالمحمد آیتی، قم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
  • صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم شیرازى (1364)، مفاتیح الغیب (با تعلیقات مولى على نورى)، تصحیح و مقدمۀ محمد خواجوى، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى
  • عالم، عبدالرحمن (1379)، بنیادهای علم سیاست، تهران، نشر نی
  • فورکوش، موریس (1391)، عدالت، ترجمۀ دیهیمی، تهران، نشر نی؛ در وینر، فیلیپ (1391)، فرهنگ اندیشه‌های سیاسی، ترجمۀ دیهیمی، تهران، نشر نی، ص 218-239
  • فوکو، میشل (1394)، اراده با دانستن، ترجمۀ جهاندیده و سرخوش، تهران، نشر نی
  • فولادوند، عزت الله (1377)، خرد در سیاست، تهران، انتشارات طرح نو
  • فیرحی، داود (1391)، فقه و سیاست در ایران معاصر (جلد 1)، تهران، نشر نی
  • کاتوزیان،ناصر (1388)،قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، تهران، انتشارات میزان
  • کلی، جان (1388)، تئوری حقوقی در غرب، ترجمۀ راسخ، تهران، نشر طرح نو
  • ماکیاولی، نیکولو (1389)، شهریار، ترجمۀ آشوری، تهران، انتشارات آگه
  • محقق داماد، مصطفی (1389)، قواعد فقه، جلد 1، قم، مرکز نشر علوم اسلامی
  • مطهری، مرتضی (1354)، سیری در نهج البلاغه، تهران، ناشر نامشخص
  • منان، پی‌یر (1394)، تاریخ فکری لیبرالیسم، ترجمۀ احمدی، تهران، انتشارات آگه
  • لاگلین، مارتین (1391)، مبانی حقوق عمومی، ترجمۀ راسخ، تهران، نشر نی
  • لوکس، استیون (1393)، قدرت (نگرشی رادیکال)، ترجمۀ عماد افروغ، تهران، انتشارات علم
  • نصار، ناصیف (1376)، قدرت سیاسى و اصل عدالت، ترجمۀ خلجی، نشریۀ نقد و نظر 1376 شماره‌های 2 و 3

 

منابع لاتین

  • Cuddon,A.J.(1998),Literary Terms and theory, London, Penguin Boks
  • Steffensmeier , H. Brady, D.Collier (2009), The Oxford Handbook of Political Methodology, Oxford, the Oxford university press