بررسی تأثیر طایفه گرایی بر الگوی انتخابات مجلس هشتم تا دهم شورای اسلامی: (مطالعه موردی شهرستان نورآباد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جامعه شناسی سیاسی،واحد دهاقان،دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان،ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران،

3 استادیار گروه جامعه شناسی واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران

چکیده

این پژوهش به تبیین جامعه­شناسی طایفه­گرایی و تأثیر آن بر الگوی انتخابات مجلس هشتم تا دهم شورای اسلامی پرداخته است، جامعه آماری شهروندان ساکن در شهرستان نورآباد می‌باشند.500 نفر به عنوان نمونه تعیین و به صورت سهمیه­ای مبتنی بر گروه سنی 18 سال به بالا، جنس و منطقه محل سکونت (همه مناطق شهرستان نورآباد ممسنی) متناسب با حجم جمعیت جمع­آوری شده است که تا حد امکان معرف جامعه و متناسب با هدف­های پژوهش باشد. پایایی پرسشنامه از طریق حد نصاب ضریب الفای کرونباخ و روایی پرسشنامه ( با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی)، روایی سازه صورت گرفته است. یافته­ها نشان می‌دهد مردان  بیش از زنان و شهروندان مجرد بیشتر از متأهلان کنش­های انتخاباتی را انجام می­دهند، پس از آن با استفاده از مدل­سازی معادلات ساختاری و با احتساب خطاهای اندازه­گیری سایر متغیرهای پژوهش به ترتیب (رقابت بر سر منابع کمیاب 82/0  درصد، طایفه گرایی 45/0 درصد، تفکر سیاسی اصلاح طلبی 37/0درصد، فشار گروه‌ها 31/0درصد، رأی دادن جماعت 27/0درصد، تعصبات شدید طایفه‌ای 23/0 درصد، خانواده افراد 17/0 درصد، احساس همبستگی و تعلق طایفه­ای 14/0 درصد، قدرت­نمایی قومی14/0درصد) تأثیر را بر الگوی انتخابات مجلس داشته­اند. اما طایفه­گرایی در بین پایگاه­های اقتصادی اجتماعی و تحصیلات مختلف یکسان بوده و تفاوتی وجود نداشته است.  

کلیدواژه‌ها


  • پور افکاری، نصرالله(1383)، نزاع­های جمعی محلی، مجموعه مقالات اولین همایش ملی طرح مسائل جامعه شناسی ایران.
  • رومینا، ابراهیم و صادقی،وحید (1394)، بررسی تأثیر طایفه­گرایی بر الگوی رأی دهی ( مطالعه موردی: شهرستان نورآباد ممسنی)، فصلنامه ژئوپلیتیک، 11(3)، ص116-84.
  • ریتزر، جورج (1384)، نظریه جامعه­شناسی در دوران معاصر، مترجم: محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی، چاپ هشتم.
  • ریتزر،جورج؛( ۱۳۸۸ )،نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر،ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
  • سجادی قیداری،حمدالله؛ پور طاهری، مهدی؛ صادقی، وحید، حسینی، محمد حسین(1395)، تحلیل رابطه طایفه­گرایی اجتماعات محلی با توسعه سیاسی در شرایط انتخاباتی (مطالعه موردی: شهرستان نورآباد ممسنی)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، سال چهاردهم، شماره 1، شماره پیاپی26، ص 46-19.
  • شمس الدینی، علی(1389)، انتخابات و طایفه­گرایی با تأکید بر روند انتخابات مجالس پنجم تا هشتم شورای اسلامی در حوزه انتخابیه ممسنی، دانشنامه حقوق و سیاست، شماره14، ص 11- 40.
  • کاویانی راد، م.، و ویسی، ه.(1387)، بررسی تأثیر همسایگی بر انتخابات ایران، مطالعه موردی نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک، 4(3)،ص20-1.
  • کرایب، یان، (1386). نظریه اجتماعی کلاسیک، ترجمه: شهناز مسمی پرست. تهران: نشر اگه.
  • کوزرلوئیس و روزنبرگ برنارد(1378)، نظریه­های بنیادی جامعه شناسی، مترجم فرهنگ ارشاد، نشر نی.
  • مجتهدزاده، پ( 1392)، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، تهران: انتشارات سمت.
  • نیازی، محسن؛ بهروزیان، بهروز؛ سخایی، ایوب؛ حسینی زاده آرانی(1396)، فراتحلیل رابطه بین طایفه گرایی و نزاع دسته جمعی با تأکید بر متغیر تعدیل گر قومیت، پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال ششم، شماره پیاپی،18شماره سوم.ص16-1.
  • نیکفر، جاسب، اکبری، سارا (1394)، بررسی رفتار انتخاباتی شهروندان شهر نورآباد؛ در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره40، صص 329-352.
  • میلر، دیوید (1379)، ملیت، ترجمه داود غرایاق زندی، تهران: نشر تمدن ایرانی (وابسته به موسسه مطالعات ملی).
  • Gabrial. Verba. Sidney (1989), The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations, Center for international Studies, Princeton University.
  • Conversl, Daniele (2002), Ethnonationalism in the Contemporary World. Walker Conner and the Study of nationalism. London: Rutledge.
  • Anthony (1992). A Europe of Nation-or the Nation of Europe? Journal of peace research, vol 3. No 2. Pp 129-135.