تاثیر اندیشه های امام خمینی (ره) بر مجازات های جایگزین در دو دهه اخیر انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی گروه حقوق دانشگاه آزادی اسلامی واحد آیت الله آملی

2 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزادی اسلامی واحد قائمشهر(نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزادی اسلامی واحد قائمشهر

4 استادیار گروه حقوق دانشگاه مازنداران

چکیده

تأثیر جامعه و زمینه‌های اجتماعی در فقه، از جمله‌ مباحث کلیدی و حائز اهمیت به‌شمار می‌رود. این تأثیر در اندیشه و آرای‌ امام‌، به‌عنوان‌ شخصیتی تاثیرگذار‌، ‌‌بسیار‌ اهمیت دارد. در این مقاله تلاش شده، ابتدا چارچوب نظری بحث بر پایه خوانش امام خمینی از مفهوم مصلحت در پرتو نظریه فقه پویا و فقه حکومتی و همچنین تربیت و اصلاح به عنوان یکی از ارزش‌های مهم انقلاب اسلامی بررسی شود و در ادامه جلوه های تاثیر اندیشه امام خمینی (ره) بر مجازات ها در دو دهه اخیر انقلاب اسلامی تبیین و تحلیل شده است. نتایج تحقیق حاکی است تحت تاثیر اندیشه های امام خمینی(ره) در خصوص رعایت و توجه به مفهوم مصلحت به ویژه در زمینه قانون گذاری و توجه به مقوله اصلاح و تربیت به عنوان هدف مجازات، صورت گرفته است. امام خمینی (ره) معتقد به تاثیر و تاثر متقابل فرد و جامعه بر یکدیگر بودند و بر این اساس توجه به اصلاح و بهبود زندانیان با استفاده از روش های مختلف از جمله بهره‌گیری از مجازات های جایگزین حبس در راستای تحقق جامعه مطلوب و سالم، ضروری است.

کلیدواژه‌ها


الف- منابع  فارسی
اردبیلی، محمدعلی1393، حقوق جزای عمومی، نشر میزان.
آنسل، مارک، 1391، دفاع اجتماعی،ترجمه محمدآشوری وعلی حسین نجفـی ابرنـدآبادی،چاپ چهارم، تهران: انتشارات کتابخانه گنج دانش.
پور بهمنی، عباس،1393، اثر توبه در سقوط مجازات حدی در فقه وحقوق موضوعه ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی.
جعفری لنگرودی،محمدجعفر1388، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چاپ چهارم، جلد دوم.
جمشیدی، محمد حسین،1384 ، اندیشه سیاسی امام خمینی، تهران،  پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
خمینی، روح اله، 1377، صحیفه نور، ج13، مجموعه رهنمودهای حضرت امام‌خمینی (قدس سره الشریف) طبع و نشر.
خمینی، روح اله، 1373، ولایت فقیه،چاپ سوم،تهران،مؤسسه‌ نشر و تنظیم آثار امام خمینی.
خـمینی، روح اله، 1386، صحیفه امام (ره) (مجموعه سخنرانی‎ها، نـامه‎‎ها، پیام‎های امام‌ خمینی‌ (ره)، جـلدهای 15 و 17، چـاپ چهارم، تهران، موسسه تنظیم و نـشر آثـار امام خمینی(ره).
خمینی، روح الله،1368، شرح چهل حدیث، چاپ اول، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خواجه نوری، یاسمن،1388، نقش کیفرهای جامعه مدار در پیشگیری از تکرار جرم در کودکان، مجموعه مقاله‌های کارگروه پیشگیری از تکرار جرم و بزه دیدگی با تأکید بر نقش پلیس، تهران، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا.
عبدی، عباس، 1381، «زندان‌ و ارتـکاب‌ مـجدد جرم»، مـجله جـامعه‌شناسی ایـران، ش 14.
گلدوزیان، ایرج،1397، محشای قانون مجازات اسلامی، تهران: انتشارات مجد.
ضیائی‌فر، سعید، 1391، درآمدی بر رویکرد حکومتی به فقه (مجموع مقالات و نشست‌ها‌)، قم‌، دفتر تبلیغات اسـلامی.
مبلغی، احمد، 1391، درآمدی بر رویکرد حکومتی بـه‌ فـقه‌ (مـجموع مقالات و نشست‌ها)، به کوشش سعید ضیائی‌فر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
موسی زاده، ابراهیم، 1390، بررسی مبانی حقوق اجتماعی، مجله‌ی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، تابستان.
مهرپور، حسین، 1374، «سـرگذشت تـعزیرات»، مندرج در: دیدگاههای جدید در مسائل حقوقی، چـاپ دوم، تـهران، مؤسسه اطـلاعات
نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حبیب زاده، محمد جعفر و خالقی، ابوالفتح، 1380، «حبس خانگی»، فصلنامه مدرس، دوره 5، شماره 4، زمستان.
نجفی توانا، علی، 1386، «تعارض و انسداد در سیاست جنایی ایران»، مجله تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، تابستان، پیش شماره 1.
نجفی قیری، علیرضا،1392، نقش مجازاتهای جایگزین حبس در کاهش تکرار جرم، پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
نوربها، رضا، 1392، زمینه حقوق جزای عمومی، تهران: انتشارات دادآفرین، گنج دانش.
ب- منابع عربی
خمینی، روح اله،1358، الرسائل، ج ۲، مع تذبیلات لمجتبى الطهرانی، قم، چاپخانه مهر.
محقق‌ حلی‌، نجم‌ الدین جـعفر بـن الحسن،1389،  شـرایع الاسـلام، ج 4، تـهران.
شلتوت، محمد،1382، تفسیر قرآن کریم: تفسیر ده جزء اول قرآن (شامل نه سوره)، آستان قدس رضوی، به نشرمترجم: محمدرضا عطایی، آستان قدس رضوی، به نشر .